Sự khổ sở của nghề làm nhân viên giao hàng ở đất nước Nhật Bản

Sự khổ sở của nghề làm nhân viên giao hàng ở đất nước Nhật Bản. Các tài xế giao hàng tự do tại Nhật Bản đang kiệt sức do phải làm việc 12-13 giờ mỗi ngày. Kể từ khi dịch bệnh bùng phát, khối lượng công việc tăng cao nhưng thu nhập của họ lại bị giảm sút.

Số lượng các gói hàng cần giao gấp trong ngày nhiều đến mức không thể chứa vừa trong thùng xe tải, buộc phải chất đống lên ghế phụ cạnh tài xế.
Sự khắc nghiệt của nghề làm nhân viên giao hàng ở đất nước Nhật Bản

Một nhân viên giao hàng 44 tuổi ở Nhật Bản, không tiết lộ danh tính, chia sẻ với tờ Mainichi rằng anh bắt đầu làm việc từ 9 giờ sáng và đã làm liên tục suốt 13 tiếng mà không nghỉ ngơi.

Bữa trưa của anh chỉ là một chiếc bánh ngọt, ăn vội vàng trên xe trong 5 phút.

Tài xế đến từ Yokohama cho biết anh đã rơi vào tình trạng làm việc quá sức và cảm thấy kiệt quệ từ tháng 9. Anh nói: "Tôi phải lái xe không ngừng. Nếu tiếp tục thế này, tôi có thể gây ra tai nạn hoặc bị ngã xe. Những gói hàng này có thể lấy đi mạng sống của tôi."

Bị đẩy đến giới hạn

Vào tháng 11/2017, người đàn ông này đã ký hợp đồng với một công ty chuyển phát làm đối tác phụ cho Amazon Japan GK để thực hiện việc giao hàng.

Mức lương khởi điểm của anh khoảng 180.000 yen, một số tiền không đủ để trang trải chi phí sinh hoạt, khiến anh phải liên tục vay mượn. Đến nay, tổng số nợ của anh đã lên đến 1,8 triệu yen.

Để cải thiện thu nhập, anh bắt đầu kinh doanh riêng, hoạt động như một tài xế giao hàng tự do.

Đối với tài xế giao hàng tự do, họ phải tự trang bị phương tiện vận chuyển, đồng thời tự chịu các chi phí như xăng dầu và các chi phí khác.
Sự khắc nghiệt của nghề làm nhân viên giao hàng ở đất nước Nhật Bản

Tài xế đến nhà kho của công ty giao hàng hợp đồng vào lúc 8 giờ sáng, làm việc 5 ngày mỗi tuần. Chiếc xe tải nhỏ của anh luôn đầy ắp các gói hàng cần được giao trong ngày.

Anh nhận được mức lương cố định 17.000 yen mỗi ngày, bất kể số lượng gói hàng giao là bao nhiêu. Tổng thu nhập hàng tháng của anh vào khoảng 350.000 yen, nhưng sau khi trừ chi phí xăng và các khoản phí khác, anh chỉ còn lại khoảng 200.000 yen.

"Tôi vẫn còn nợ 1 triệu yen và phải trả khoảng 50.000 yen mỗi tháng, vì vậy cuộc sống rất khó khăn. Tôi muốn kết hôn nhưng không có đủ tiền. Tôi cũng không có cơ hội gặp gỡ ai vì môi trường làm việc chỉ toàn nam giới."

Ngoài ra, trong thời kỳ dịch bệnh, số lượng đơn hàng đã tăng đáng kể. Trước đây, vào đầu năm ngoái, mỗi ngày anh chỉ giao khoảng 110 gói hàng. Nhưng từ tháng 5 năm nay, con số đó đôi khi tăng lên hơn 200 gói.

"Tôi cảm thấy như mình đang bị đẩy đến giới hạn. Tiền công hàng ngày vẫn không thay đổi, nhưng số lượng gói hàng thì tăng lên rất nhiều."

**Giảm lương, sa thải vô lý**

Một tài xế khác, 30 tuổi, sống tại Tokyo, cũng đã đăng ký làm tài xế giao hàng tự do từ năm 2019.

Anh làm việc 8 tiếng mỗi ngày, thường từ 7 giờ sáng đến 3 giờ chiều và kiếm được 16.000 yen/ngày. Người này hài lòng với công việc, cảm thấy rằng mình có thể duy trì nhịp độ làm việc ổn định và có nguồn thu nhập đáng kể.

Tuy nhiên, vào tháng 10/2020, công ty giao hàng đột ngột chấm dứt hợp đồng với anh, chỉ gửi một email ngắn gọn thông báo: "Chúng tôi đã nhận được nhiều phản ánh từ khách hàng về việc hàng hóa chưa được giao."

Người đàn ông này đã gửi đơn khiếu nại lên công ty, khẳng định anh luôn hoàn thành các đơn hàng đúng quy trình và chưa từng gây ra sự cố nào. Nhưng cho đến nay, anh vẫn chưa nhận được phản hồi từ phía công ty.

"Tôi cảm thấy vấn đề vẫn chưa được giải quyết. Tôi không thể chấp nhận điều này," anh chia sẻ.

Theo Bộ Đất đai, Cơ sở hạ tầng, Giao thông và Du lịch Nhật Bản (MLIT), vào cuối năm 2016, có khoảng 150.000 doanh nghiệp vận tải nhỏ cung cấp dịch vụ giao hàng bằng ô tô hoặc xe máy. Con số này đã tăng lên, đạt khoảng 177.000 vào cuối tháng 3/2020.

Một quan chức MLIT nhận xét: "Khi các doanh nghiệp bán hàng trực tuyến và dịch vụ khác ngày càng phát triển, số lượng tài xế tự do ký hợp đồng với các công ty giao hàng cũng tăng theo."

Vì là tài xế tự do, họ không thuộc đối tượng điều chỉnh của Đạo luật Tiêu chuẩn Lao động, quy định về mức lương tối thiểu và giờ làm việc tối đa.

Theo khảo sát của Keikamotsu Union, một công đoàn vận tải hàng hóa tại Yokohama, hơn 25% tài xế giao hàng tự do làm việc hơn 12 giờ mỗi ngày. Khoảng 40% tài xế từng bị công ty đơn phương cắt giảm hoặc thay đổi giá cước theo hướng bất lợi.
Sự khắc nghiệt của nghề làm nhân viên giao hàng ở đất nước Nhật Bản

Hideharu Takahashi, đại diện của công đoàn, cho biết: "Một số công ty ghi trong hợp đồng rằng tài xế sẽ bị phạt 30.000 yen nếu giao hàng không đúng địa chỉ. Nhiều tài xế bị sa thải vô lý hoặc bị buộc làm những việc bất lợi. Nếu họ phàn nàn, hợp đồng có thể bị hủy hoặc không còn được giao việc."

Theo Bộ Đất đai, Cơ sở hạ tầng, Giao thông và Du lịch (MLIT), số lượng các doanh nghiệp vận tải nhỏ cung cấp dịch vụ giao hàng bằng ô tô hoặc xe máy là khoảng 150.000 vào cuối năm 2016. Đến cuối tháng 3/2020, con số này đã tăng lên khoảng 177.000.

Một quan chức của MLIT cho biết: "Khi số lượng doanh nghiệp bán hàng trực tuyến và các dịch vụ khác gia tăng, số lượng tài xế tự do ký hợp đồng với các công ty giao hàng cũng có khả năng tăng theo."

Tài xế tự do không thuộc phạm vi điều chỉnh của Đạo luật Tiêu chuẩn Lao động, quy định về mức lương tối thiểu và giờ làm việc tối đa.

Theo một cuộc khảo sát của công đoàn vận chuyển hàng hóa Keikamotsu Union có trụ sở tại Yokohama, hơn 25% tài xế giao hàng tự do làm việc hơn 12 giờ mỗi ngày, và khoảng 40% đã từng bị công ty đơn phương cắt giảm hoặc thay đổi bất lợi về mức giá cước.

Hideharu Takahashi, đại diện của công đoàn, cho biết: "Một số công ty ghi trong hợp đồng rằng: 'Nếu giao hàng sai địa chỉ, tài xế sẽ bị phạt 30.000 yen'. Nhiều người bị sa thải vô lý hoặc buộc phải chấp nhận những điều kiện bất lợi. Nếu tài xế khiếu nại, hợp đồng của họ sẽ bị chấm dứt hoặc họ sẽ không được giao thêm việc."