Gian nan nghề giao hàng làm việc đến kiệt sức ở Hàn Quốc

Gian nan nghề giao hàng làm việc đến kiệt sức ở Hàn Quốc. 

Hơn 10 người giao hàng đã tử vong trong năm 2020, khiến dư luận Hàn Quốc lo ngại về tình trạng làm việc quá sức dẫn đến cái chết. 

**“Không ngạc nhiên”**  
Nhu cầu về hàng hóa được giao tận nhà tăng cao trong bối cảnh đại dịch Covid-19 lan rộng, điều này mang lại nhiều lợi nhuận cho các công ty logistics. Tuy nhiên, năm 2020 chứng kiến ít nhất 15 nhân viên giao hàng làm việc đến chết tại Hàn Quốc. 
Gian nan nghề giao hàng làm việc đến kiệt sức ở Hàn Quốc

Theo báo cáo từ một nghiệp đoàn đại diện cho nhân viên giao hàng, phần lớn các trường hợp tử vong đều do “kwarosa”, một thuật ngữ tiếng Hàn chỉ việc làm việc quá sức dẫn đến đột tử do suy tim hoặc đột quỵ. 

Trong một trường hợp cụ thể, người giao hàng 36 tuổi họ Kim đã giao 420 kiện hàng chỉ trong vòng 24 giờ trước khi qua đời. Đó không phải là một ngày duy nhất; anh Kim đã làm việc không ngừng nghỉ trong nhiều ngày liền. Một trường hợp khác là một nhân viên giao hàng đã tự tử và để lại thư tuyệt mệnh, nói rằng anh không thể chịu đựng điều kiện làm việc quá khắc nghiệt.

“Tôi cũng không ngạc nhiên nếu có một người trong số chúng tôi chết. Số lượng đơn hàng đã tăng lên quá nhiều kể từ khi Covid-19 bùng phát. Việc trở về nhà để ăn tối cùng các con đã trở thành một giấc mơ xa vời,” một bà mẹ đơn thân tên Choi Ji-na (43 tuổi), làm nghề giao hàng, chia sẻ với tờ *The New York Times*.
Gian nan nghề giao hàng làm việc đến kiệt sức ở Hàn Quốc

Tuy nhiên, bà Choi và những người giao hàng khác ở Hàn Quốc cho biết họ cảm thấy may mắn khi có việc làm trong bối cảnh tỷ lệ thất nghiệp ngày càng gia tăng. Họ nhận thức rõ rủi ro về cái chết bất ngờ do làm việc quá sức, nhưng vẫn tự hào vì đã góp phần ngăn chặn sự lây lan của dịch Covid-19 bằng cách giao hàng nhanh chóng, giúp mọi người yên tâm ở nhà.

Vào tháng 10 năm 2020, CJ, một công ty logistics hàng đầu ở Hàn Quốc, đã công khai xin lỗi về cái chết của năm người giao hàng. Công ty này, với hơn 20.000 nhân viên giao hàng, cho biết đã thảo luận về việc bồi thường cho các gia đình nạn nhân và cam kết cải thiện điều kiện làm việc, theo thông tin từ Reuters.

**Lỗ hổng pháp lý**

Sự ra đi của những người giao hàng đã phơi bày vấn đề tuyển dụng và lỗ hổng pháp lý, dẫn đến tình trạng quyền lợi của người lao động không được đảm bảo. Theo The New York Times, gần 54.000 người giao hàng ở Hàn Quốc được phân loại là “lao động tự do,” do đó họ không được hưởng các quyền lợi theo luật lao động giống như nhân viên chính thức của công ty. Các quyền lợi như làm thêm giờ, nghỉ phép có lương và bảo hiểm tai nạn nghề nghiệp hầu như không tồn tại.

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in cũng đã kêu gọi cải cách điều kiện làm việc, nhấn mạnh rằng các nhân viên giao hàng đã phải chịu đựng nhiều áp lực và khó khăn tồi tệ nhất do đại dịch Covid-19.

Vào tháng 12 năm 2020, Quốc hội Hàn Quốc đã thông qua một số dự luật sửa đổi trong bộ luật lao động nhằm tăng cường quyền lợi bảo hiểm cho một số nghề đặc thù, bao gồm cả nhân viên giao hàng. Luật sửa đổi sẽ có hiệu lực từ ngày 1.7 đối với nhân viên giao hàng của các công ty logistics và từ ngày 1.1.2022 đối với người giao hàng qua các ứng dụng điện thoại.

Luật sửa đổi mang lại nhiều quyền lợi hơn cho nhân viên giao hàng, chẳng hạn như khả năng yêu cầu công ty nộp đơn đăng ký để hưởng các quyền lợi bảo hiểm khác nhau. Tuy nhiên, người sử dụng lao động vẫn có thể khai thác các lỗ hổng pháp lý nhờ vào điều khoản miễn trừ hiện hành, theo trang UPI. Theo điều khoản này, người lao động vẫn có thể nộp đơn xin miễn trừ bảo hiểm. Truyền thông Hàn Quốc đưa tin rằng những người giao hàng làm việc đến chết thường “bị buộc” phải nộp đơn xin miễn các quyền lợi bảo hiểm.
Gian nan nghề giao hàng làm việc đến kiệt sức ở Hàn Quốc

Trong tháng 1, những người giao hàng đã tiến hành hàng loạt cuộc biểu tình và đình công, dẫn đến việc các công ty hứa hẹn sẽ giảm giờ làm việc. 

Người lao động làm các công việc tay nghề thấp, như giao hàng và tài xế taxi, lâu nay phải chịu mức lương thấp và điều kiện làm việc khắc nghiệt tại Hàn Quốc, theo chuyên san Nikkei Asia. Một báo cáo của Viện Nghiên cứu Giao thông vận tải Hàn Quốc cho thấy các tài xế giao hàng làm việc trung bình 12,7 giờ mỗi ngày, 25,6 ngày mỗi tháng, với thu nhập trung bình hàng tháng khoảng 3,02 triệu won (khoảng 63 triệu đồng). Theo Cơ quan Thống kê Hàn Quốc, trong năm 2020, nền kinh tế Hàn Quốc đã mất đi 390.000 việc làm so với năm 2019, khiến người lao động không có nhiều sự lựa chọn.